คราบตะกรัน คือ คราบสกปรก ที่เกิดจากองค์ประกอบแคลเซียมคาร์บอเนต เป็นคราบสกปรก ที่มีลักษณะแข็ง และ มักเกาะแน่นตามพื้นผิววัสดุต่าง ๆ โดยมากจะพบตามอุปกรณ์ที่มีน้ำไหลผ่านเป็นประจำ อย่างท่อระบายน้ำ ห้องน้ำ ก๊อกน้ำ รวมถึงกาต้มน้ำ ซึ่งคราบตะกรันนั้นเป็นคราบสกปรกที่ ต้องมี วิธีทำความสะอาด ที่เหมาะสม มิฉะนั้น จะทำความสะอาดได้ยาก โดยทั่วไป จะมีสาเหตุการเกิดคราบตะกรัน ดังนี้
- คราบตะกรันที่เกิดจากการตกผลึก เกิดจากตกผลึก ของสารละลายเกลือแร่ จำพวกหินปูน อย่างแคลเซียม และ แมกนีเซียม หรือ ซิลิก้า ซึ่งสารเหล่านี้ เป็นตัวกำหนด ความกระด้างของน้ำ ตามธรรมชาติอยู่แล้ว ซึ่งเมื่อได้รับความร้อนก็จะเกิดการตกผลึก กลายเป็นฟิล์มฝังแน่น เกิดเป็น คราบตะกรัน และ พอกหนาไปเรื่อย ๆ
- คราบตระกรันจากสารอินทรีย์ มักเกิดจาก อาหารจำพวกโปรตีน และ คาร์โบไฮเดรต ซึ่ง เมื่อได้รับความร้อน ก็จะเกิดการตกตะกอน เพราะ สภาพตามธรรมชาติ จะเปลี่ยนรูปไป กลายเป็นคราบสกปรก
- คราบตะกรันจากเชื้อจุลินทรีย์ ทั้งแบคทีเรีย ยีสต์ หรือ รา ซึ่งจุลินทรีย์เหล่านี้ จะสร้างสารเมือกขึ้นมา ปกป้องตนเอง เมื่อสะสมไปนาน ๆ ก็จะเกิดลักษณะ เป็นชั้นฟิล์ม ที่มีความเหนียว ซึ่งจะเกาะแน่น ติดพื้นผิว จนยากจะทำความสะอาด บางครั้งถูกเรียกว่าไบโอฟิล์ม
อย่างไรก็ตาม การทำความสะอาด คราบตะกรันนั้น ก็สามารถทำได้ด้วยตัวคุณเอง โดยมีวิธีการดังนี้
- คราบตะกรันในกาน้ำร้อน คราบตะกรันในกาน้ำร้อนนั้นทำความสะอาดได้ยาก เพราะยากที่จะใช้อุปกรณ์ลงไปขัดล้างทำความสะอาดได้ แต่ก็ใช้ว่าจะไม่มีวิธีขจัดคราบตะกรับเพียงนำเบกกิ้งโซดา 1 ถ้วยตวง ผสมกับน้ำส้มสายชู 2 ถ้วยตวง และน้ำอีก 2 ถ้วยตวง นำส่วนผสมที่เตรียมไว้มาเทใส่ลงในกาน้ำ จากนั้นแช่ทิ้งไว้ 1 ชั่วโมง หรืออาจนำไปต้มให้เดือด ซึ่งในระหว่างที่แช่หรือต้มน้ำเดือดนั้นตะกรันจะหลุดออกมา จากนั้นให้นำไปทำความสะอาดด้วยน้ำยาล้างจาน ก็จะได้กาต้มน้ำที่สะอาด แลดูเหมือนใหม่แล้ว
- คราบตะกรันที่ขอบกระเบื้องในห้องน้ำ คราบหินปูนตามกระเบื้องนั้น มักจะไม่สามารถ ใช้อุปกรณ์ มาขจัดคราบตะกรันได้ เพราะอุปกรณ์ อาจทิ้งรอยชำรุด ให้กับผิวกระเบื้องได้ ซึ่งตัวช่วยใกล้ตัวที่จะช่วยจัดการกับคราบตะกรันนั้นก็คือผลมะนาว โดยผ่ามะนาวิกเป็นครึ่งซีก แล้วบีบน้ำมะนาวให้ทั่วคราบ จากนั้นให้ใช้เปลือกมะนาวที่เหลือขัดจนคราบตะกรันหลุดออกไป แล้วล้างออกด้วยน้ำสะอาด หรือจะใช้เบกกิ้งโซดาเพื่อเพิ่มประสิทิภาพในการทำความสะอาด โดยนำเบกกิ้งโซดามาโรยลงบนเปลือกมะนาวก่อนนำไปขัดถูตามคราบตะกรัน หรือโรยเบกกิ้งโซดาลงบนผ้าสะอาดที่ชุบน้ำจนเปียกหมาด ๆ ก็สามารถใช้ทำความสะอาดบนกระเบื้องในห้องน้ำได้แล้ว
- เครื่องซักผ้า เพราะถังของเครื่องซักผ้านั้น มักต้องแช่น้ำ อยู่เกือบตลอดเวลา จึงมีโอกาส ที่จะเกิดคราบตะกรันได้ จึงควรทำความสะอาด ด้วยการเทน้ำส้มสายชู ลงไปในเครื่องซักผ้าสัก 1-2 ถ้วยตวง ขึ้นกับขนาดของเครื่องซักผ้า จากนั้น ให้กดปุ่ม เพื่อให้เครื่องซักผ้าทำงานตามปกติ เพียงเท่านี้ คราบหินปูน ก็จะถูกขจัดออกไปจนหมดจด
- ก๊อกน้ำ หรือฝักบัวอาบน้ำ สามารถขจัดคราบตะกรัน ที่มักสะสม จนทำให้น้ำไหลไม่สะดวก วิธีทำความสะอาด คราบตะกรัน ที่ติดตามก๊อกน้ำ และ ฝักบัว นั้น ไม่ยุ่งยาก ทำได้ด้วย ผ้าชุบน้ำส้มสายชู แล้วนำไปหุ้มรอบ ๆ ก็อกน้ำ หรือ ฝักบัว ที่ต้องการ จากนั้นให้เทน้ำส้มสายชูลงไปให้ชุ่มอีกครั้ง ทิ้งเอาไว้ข้ามคืน หรืออย่างน้อย 2 – 3 ชั่วโมง จากนั้นให้แกะผ้าออก แล้วใช้แปรงสีฟันเก่า ๆ ขัดรอบ ๆ ก๊อกน้ำ หรือ ฝักบัว ที่ต้องการ ในกรณีฝักบัวที่ถอดออกได้ หรือ ไม่ได้ติดแน่น กับผนังห้อง อาจนำหัวฝักบัว ไปแช่เอาไว้ในส่วนผสม ระหว่างน้ำส้มสายชู 1 ถ้วยตวง กับน้ำร้อน 3 ถ้วยตวง ปล่อยทิ้งไว้ประมาณ 3 ชั่วโมง จึงขัดด้วยแปรงสีฟัน แล้วทำความสะอาดด้วยน้ำสะอาดอีกครั้ง
- อ่างล้างมือ เป็นอุปกรณ์ในห้องน้ำ ที่มักสัมผัส กับสิ่งสกปรกอยู่เสมอ จนเกิดคราบตะกรันได้ง่าย ซึ่งสามารถทำความสะอาด โดยนำน้ำส้มสายชู และ น้ำสะอาด ผสมให้เข้ากัน ในอัตราส่วน 1:1 จากนั้น ใช้ขวดสเปรย์ฉีดพ่นน้ำยาที่เตรียมไว้ ให้ทั่วอ่างล้างหน้า จากนั้น ให้ใช้ผ้าสะอาด เช็ดคราบสกปรกออกไป
การทำความสะอาดคราบตะกรันนั้น มีวิธีที่จะพลิกแพลง เพื่อกำจัดคราบตะกรันให้สะอาดหมดจด อยู่อีกมาก สำคัญที่พื้นฐานของการกำจัดคราบตะกรันแต่ละชนิด ซึ่งความรู้และความชำนาญของมืออาชีพ สามารถรับมือ กับปัญหาเหล่านี้ได้ หากว่าคุณ มีปัญหากับคราบเหล่านี้ แม้จะพยายามใช้หลายๆวิธีแล้วก็ตาม ลองปรึกษามืออาชีพอย่างเราสิ ไม่แน่ เราอาจจะมีวิธีจัดการกับปัญหาของคุณก็ได้